गीतामा प्रयुक्त उपमा

गीतामा प्रयुक्त उपमा

श्रीमद्भगवद्-गीतामा प्रयुक्त उपमा आज गीता कालजयी ज्ञान बनेको छ | गीता पढ्ने धेरै छन् | गीताको धेरैले व्याख्या गरेका छन् | आद्य शङ्कराचार्यले पहिलो व्याख्या गरे | पश्चिमाले यो आठौँ शताब्दिको कुरा भनेका छन् | त्यस भन्दा पहिलेका व्याख्या…
दाम्पत्य योग

दाम्पत्य योग

दाम्पत्य योग - १ पति र पत्नी यी दुईबटाको संयोगले मान्छेको जन्म हुन्छ | वेदले विवाहित पतिपत्नीलाई दम्पति भन्छ | दम्पति मिलेर दिनरात चल्ने गृहस्थरूपि महायज्ञ सम्पादन गरिरहेका हुन्छन् | यो जीवनरूप यज्ञमा पत्नी धर्मक्षेत्र हुन् भने पति कर्मक्षेत्र…
श्रीकृष्णतत्व

श्रीकृष्णतत्व

श्रीकृष्णतत्व विहान ब्रह्ममुहुर्तमा उठ्ने र केही वेर मनमनै गायत्री जप्ने वानी बसेको ४४ वर्षजति भयो | विहानको शान्त, स्वच्छ र कोलाहलरहित बातावरण सबैको लागि हितकर नै छ भन्ने मेरो ठम्याईरहेको छ | म सबै देवीदेवतामा आस्था राख्छु तर बाल्यकाल…
गीता : जीवनको संगीत

गीता : जीवनको संगीत

गीता : जीवनको संगीत महाभारत संस्कृतको विशालकाय महाकाव्य हो | महाभारतकै सानो अंश गीता हो | धेरैले गीतालाई "श्रीमद्भगवद्-गीता" पनि भन्छन् | कृष्णले गाएको हुँदा यो गीता भएको हो | वेदब्यासले कृष्णले दिएको प्रवचनलाई श्लोक बनाएर महाभारतमा राखेका हुन्…
मैले एसो भने

मैले एसो भने

मैले एसो भने "संस्कृत शव्दबाट संस्कृति बनेको हो | हामीले अंग्रेजी पढ्न निकै प्रयत्न गर्नुपर्छ तर संस्कृत पढ्ने तेती परिश्रम गर्नुपर्दैन | संस्कृत हामीले बोल्ने नेपाली, मैथिली, भोजपुरी, नेवारीआदिमा संस्कृत शब्दहरू राइछाई छन् | नेपाली बोल्नेले अंग्रेजी सिक्न गरिने…
जयहोस् आदि शंकराचार्य

जयहोस् आदि शंकराचार्य

जयहोस् आदि शंकराचार्य केवल ३२ वर्षको उमेरसम्म जीवित रहेका आदि शंकराचार्यले (सन् ७८८–८२० म्याक्समूलर) ले वैदिक सनातन धर्म, संस्कृति तथा सभ्यताको पुरोत्थानको लागि जुन योगदान गर्नुभयो तेसैले आज हामीले आफुलाई सनातनी भनेर चिनिन पाएका छौँ | यहाँ आचार्य शङ्करका…
कारखाना कि शिक्षालय !

कारखाना कि शिक्षालय !

कारखाना कि शिक्षालय ! (फरक दृष्टिकोण) विद्यालय शिक्षामा विश्वका सरकारहरूले ठूलो लगानी गरेका छन् | सकेसम्म विश्वका हरेक मातापिताले आफ्ना बालबालिकालाई विद्यालय पठाउन चाहन्छन् | धेरै सरकारहरूले अभिभावकहरूलाई आफ्ना बालबालिका विद्यालय पठाउन बाध्यकारी बनाएका छन् | नेपालमा पनि कानुनी…
शालीग्रामको सुख-दुख

शालीग्रामको सुख-दुख

शालीग्रामको सुख-दुख सन् २०१६ को अप्रिल महिनाको अन्त्यतिर देवघाटमा शालीग्राम पौडेलसंग भेट भयो | उनको उमेर ५५ तिर होला | मेरो र उनको भेट चिया-पसलमा भएको थियो | उनी चिया पसलेसंग निकै निराशाजनक कुरा गरिरहेका थिए | धानचामलझैँ भएको…
मानसिक स्वास्थ्य अर्थात् चित्त-शुद्धि

मानसिक स्वास्थ्य अर्थात् चित्त-शुद्धि

मानसिक स्वास्थ्य अर्थात् चित्त-शुद्धि १. आज विश्व मानसिक स्वास्थ्य दिवस हो | नेपाली र भारतीयहरूलले "विश्व मानसिक दिवसको हार्दिक शुभकामना" भन्दै संदेश प्रवाहित गरिरहेका छन् | मैले आफैसंग प्रश्न गरें - के मानसिक दिवसका अवसरमा शुभकामना दिनु उचित हो…
गीता नै किन ?

गीता नै किन ?

गीता नै किन ? आज श्रीकृष्णले अर्जुनलाई गीता सुनाएको दिन हो | अर्जुनलाई श्रीकृष्णले श्लोक मै पढेर गीता सुनाएका हुन् कि बोलेर सम्झाएका हुन् भन्न सकिन्न तर मर्ने र मार्ने उद्योगमा तम्तयार सारथीको मुखबाट विश्वको उत्कृष्ट साहित्यको सृजना हुनुमा…