Posted inPhilosophy Psychology चिन्तन
खुसीको संसार !
खुसीको संसार ! संसार खुसीको घर हो | यहाँ जताततै खुसी छरिएको छ | जन्म लिनु सुख हो | हुर्किनु सुख हो | पहिलो लुगा सुख हो | पहिलो मित्रता सुख हो | पहिलो बोली सुख हो | पहिलो…
Posted inBlog Contemporary चिन्तन
पृथ्वीनारायण शाह र स्वामी विवेकानन्द
पृथ्वीनारायण शाह र स्वामी विवेकानन्द हिन्दुहरू आफ्नो उदारतावादी संस्कृति र बहुलवादका कारण सधैं सङ्कटमा परेको इतिहास छ भने आज पनि उपर्युक्त स्थिति वदलिएको छैन | बामपन्थी र धर्मनिरपेक्षतावादी राजनीति गर्नेहरूले धर्म र धार्मिकतालाई खासै महत्व दिंदैनन् तर आजको मितिमा…
Posted inBlog सामाजिक वहस
हिन्दू-पुनर्जागरण र पृथ्वीनारायण शाह
हिन्दू-पुनर्जागरण र पृथ्वीनारायण शाह १. हिन्दू पुन:जागरण आधुनिक समयमा हिन्दु सनातन धर्मको पुनर्जागरणका पृथ्वीमारायण शाह नै हुन् | भारतवर्षमा धेरै राजा भए तर ती सबैले आफ्नो राज्यको कुरा गरे | राणा प्रताप होस् वा शिवाजी - दूवैले अकवर र…
Posted inBlog Contemporary शिक्षा-सरोकार
नेपाललाई शिक्षाको केन्द्र बनाऔं
७७ बटा विश्वविद्यालय खोलौं नेपालीले सबैभन्दा बढी चिन्ता गर्नु पर्ने विषय खस्किंदो शिक्षाको गुणस्तर हो भने पहिलो राजनैतिक प्राथमिकता दिएर सुधार्नु पर्ने, विशिष्टिकरण गर्नु पर्ने र विकास गर्नु पर्ने पनि शिक्षाक्षेत्र नै हो | राणाकालमा शिक्षाक्षेत्र सबैभन्दा निम्छरो थियो…
Posted inBlog Contemporary धर्म-संस्कृति
आधुनिक मानवतावादको परिपेक्षमा मनुस्मृतिलाई बुझ्दा !!
आधुनिक मानवतावादको परिपेक्षमा मनुस्मृतिलाई बुझ्दा !! आधुनिक मानवतावादी चिन्तनको उद्देश्य कुनै पनि भेदभाव विना हरेक मान्छेलाई गरिमा (Dignity) पूर्ण सहयात्रिका रूपमा स्वीकार गर्दै उसको सम्मान गर्नु र सम्मान प्राप्त गर्नु हो | अंग्रेजी डिग्निटी शब्दले मानवअधिकारलाई पनि आकर्षित गर्छ…
Posted inBlog Philosophy वैदिक दर्शनशास्त्र
निम्बार्काचार्यको दार्शनिक परम्परा र पाश्चात्य दर्शन
निम्बार्काचार्यको दार्शनिक परम्परा र पाश्चात्य दर्शन १. कार्तिक पूर्णिमामाका दिन विश्वभरी आचार्य निम्बार्कको ५०१९ सौं जन्मजयन्ति मनाइदै छ | आचार्य निम्बार्कको जन्म कार्तिक पूर्णिमाका दिन हालको दक्षिण भारतमा भएको विश्वास गरिन्छ | नियमानंद, निम्बादित्य भनिने र सुदर्शन चक्रमा अवतारका…
Posted inBlog Contemporary धर्म-संस्कृति
शब्दहरूको सही प्रयोग गरौँ
शब्दहरूको सही प्रयोग गरौँ भनिन्छ, शब्द र अर्थमा अभिन्न सम्बन्ध हुन्छ | महाकवि कालिदास प्रष्ट रूपले रघुवंश महाकाव्यको आरम्भमा उल्लेख गर्नुभएको छ | संस्कृत भाषालाई देववाणी भन्नुको कारण पनि यो व्याकरण, व्युत्पत्ति र पूर्णअर्थ सामर्थ्य भएकोले हो | वैदिक,…
Posted inPhilosophy चिन्तन
दर्शनशास्त्रका सीमा बुझौं
दर्शनशास्त्रका सीमा बुझौं सत्य हो कि दर्शनशास्त्रका प्राथमिक प्रतिमानहरू सम्पूर्ण चिन्तन जगतमा व्याप्त छन् | तर यसको अर्थ ती सबै विषयगतविधाहरू दर्शनशास्त्र हुन् भन्ने हुँदैन | धर्मको दर्शनशास्त्र हुन्छ तर धर्म आफैमा दर्शनशास्त्र होइन | धर्मशास्त्रको आफ्नै मौलिक क्षेत्र…
Posted inBlog Contemporary सामाजिक वहस
दुई सन्त : नरहरी नाथ र विवेकानन्द
दुई सन्त : नरहरी नाथ र विवेकानन्द कालिकोटको एउटा गाउँमा गरीव क्षेत्री परिवारमा जन्मिएका योगी नरहरी नाथ र भारतीय कलकत्ताको एउटा सरकारी जागिरेको परिवारमा जन्मिएका स्वामी विवेकानन्दको तुलना गर्नुको अर्थ अलि घोचिलो छ | सन् १८६३ मा जन्मिएका नरेन्द्र…
Posted inसंस्कृत सामाजिक वहस
सिक्नै र जान्नै पर्ने : संस्कृत भाषा
सिक्नै र जान्नै पर्ने : संस्कृत भाषा विश्वभरिको भाषाको विवरण राख्ने र अन्य भाषाहरूसंग तुलना गर्ने वेबसाइट languagecomparison.com काअनुसार विश्वभरी १४.१० अर्थात् लगभग एक करोड एकचालीस लाख मानिसले संस्कृत बोल्छन् | अन्य प्राचीन भाषाहरूका तुलनामा यो निकै ठूलो संख्या…